Skip to main content
Jeśli klikniesz link i dokonasz zakupu, możemy otrzymać małą prowizję. Zobacz politykę redakcyjną.

Crusader Kings 3 - poradnik i najlepsze porady

Jak grać i co robić. Najważniejsze wskazówki.

Awatar Mateusz Zdanowicz
Poradnik - Mateusz Zdanowicz Autor
Aktualizacja:

Witamy w poradniku do Crusader Kings 3. Nowa odsłona jedynej w swoim rodzaju serii strategii z elementami RPG jest bez dwóch zdań jedną z najbardziej rozbudowanych gier roku.

Tytuł od Paradoxu oferuje wielką swobodę działań. Możemy wcielić się w dowolnego średniowiecznego władcę - nie tylko w królów czy cesarzy, ale też w pomniejszych wasali.

Tutaj wyjaśniamy jak grać, by przetrwać jak najdłużej i w jaki sposób można dbać o całą swoją dynastię. Opiszemy też kilka możliwych sposobów na planowanie rozgrywki.

Poradnik i wskazówki do Crusader Kings 3

W poniższym spisie znajdziecie odpowiedzi na najważniesze pytanie związane z CK3, a także wytłumaczenie wszystkich najważniejszych systemów oraz mechanik w grze.

Styl życia (Lifestyle):

Zasoby:

Rada (Council):

Wasale:

Królestwo:

Wojsko i prowadzenie wojen:

Religia:

Intrygi - spiski, haki i sekrety:

FAQ - najczęsciej zadawane pytania:

Aktualizacja wkrótce.

Crusader Kings 3 - wybór władcy

CK3 pozwala zacząć kampanię w roku 867 albo 1066. Nie można wskazać obiektywnie łatwiejszej daty startu, bo wszystko zależy od tego, kim zagramy. W menu rozpoczęcia kampanii od razu zauważysz jednak kilka scenariuszy (1) do wyboru, a w każdym z nich kilkoro władców. Widać też, jak oceniany jest poziom trudności rozpoczęcia gry danym królem czy księciem.

Na dole ekranu widać jednak kafelek z napisem Play as any ruler... (2). Jeśli go klikniesz, przejdziesz do mapy całego świata dostępnego w grze i będziesz mógł wybrać dowolnego władcę czy władczynię. Od cesarza do pomniejszego wasala. Skorzystaj z filtrów mapy (3), by z daleka rozróżnić różne regiony wedle odpowiedniej kategorii.

Crusader Kings 3 - porady ogólne

- Wyznacz sobie cel. Gra może ci podpowiedzieć, czym możesz się zająć, ale nie zaoferuje żadnego ostatecznego celu. Crusader Kings to gra o planowaniu przyszłości. Czy chcesz po prostu stać się najbogatszym władcą w regionie, czy zależy ci na podboju militarnym wielu obszarów? Czy może chcesz zdobyć władzę intrygami i odpowiednim zawieraniem związków małżeńskich? Warto przemyśleć to wcześnie, by odpowiednio kształtować charakter władcy.

- Nie śpiesz się. Gra oferuje możliwość pięciokrotnego przyspieszenia upływu czasu (to nie strategia turowa, akcja toczy się bez przerwy, chyba że wciśniesz pauzę), ale raczej z niej nie korzystaj. Szczególnie początkujący mogą w takim wypadku łatwo coś przeoczyć. Teoretycznie różne wydarzenia i tak wyskoczą na ekranie, ale jeśli będzie ich zbyt wiele, to coś może umknąć twojej uwadze. Stosuj prędkość dwukrotną lub trzykrotną.

- Wybierz lifestyle focus na samym początku gry. Jest to po prostu styl życia, ukierunkowany w stronę jednej z 5 ścieżek. Korzystanie z konkretnego stylu wspomaga dane działania, jak dyplomacja czy handel, poszukaj więc takiego, który najbardziej będzie ci odpowiadał.

- Sprawdź sojusze przed atakiem. Zanim wypowiesz komuś wojnę, upewnij się, że nie ma potężnych sojuszników. Gdy klikniesz przycisk Declare war i otworzy się okno z porównaniem sił, to zobaczysz napisy Allies. To właśnie spis sojuszników każdej ze stron.

- Skorzystaj z podpowiedzi. Na lewo od ikony symbolizującej złoto jest ikona bieżących spraw (Issues). Klikając w nią, możesz sprawdzić, jakie akurat problemy i kwestie mogą wymagać twojej uwagi (znajdziesz tam na przykład wiadomości na temat tego, komu możesz wypowiedzieć wojnę). Na górze ekranu pojawiają się też inne przydatne powiadomienia. Każde możesz dezaktywować prawym przyciskiem.

- Uważaj na zadowolenie wasali. Mogą cię nie lubić (i często tak będzie), ale jeśli poziom ich nastawienia do ciebie będzie wyjątkowo negatywny, czyli od 50-60 punktów na minusie, może pojawić się ryzyko buntu czy formowania frakcji sprzeciwiających się twoim rządom.

- Odpowiednio dobierz skład rady. Członkowie rady mają olbrzymi wpływ na funkcjonowanie królestwa - im lepiej ich dobierzesz pod kątem zdolności, tym skuteczniejsi będą na swoich stanowiskach.

- Wypróbuj różne kultury. Pamiętaj, że gra władcą Irlandii będzie różnić się od sterowania władcą z Rusi. Wpływ mają na to różnice kulturowe i religijne. Podobnie ma się sprawa z władcami muzułmańskimi. Zupełnie inaczej gra się także władcą dużego królestwa, a inaczej skromnym wasalem. Wbrew pozorom, kierowanie mniej potężnym władcą jest prostsze - warto więc przemyśleć kwestię wyboru władcy.

- Pamiętaj o małżeństwach. Chodzi tu zarówno o główną postać, jak i o jej dzieci. To klucz do przetrwania dynastii. Warto też pilnować swoich wasali, by nie okazało się, że domena jakiegoś niezamężnego hrabiego wpadnie w niepowołane ręce.

- Spłodź potomka. Dziecko odziedziczy ziemie po śmierci twojej postaci, pozwalając ci na zachowanie relatywnie stabilnej władzy. Potomków wykorzystać możesz także do zawierania małżeństw dyplomatycznych.

- Dbaj o parametr control na swoich ziemiach. Oznacza on poziom twojej władzy na danym terenie. Jeśli zacznie spadać, będziesz otrzymywać niższe podatki i mniej wojsk z danego miejsca.

- Zadbaj o rozbudowę swoich terenów. budowa i ulepszanie rozmaitych konstrukcji pozwoli ci pozyskiwać więcej złota i wojsk z danych terenów. Nie zapomnij także o budowie struktur czysto defensywnych, które poprawią garnizon - zwiększą one siłę danych miejsc na wypadek inwazji.

- Korzystaj z systemu spisków. Spiski to działania wywiadowcze i szpiegowskie, które pomogą ci, na przykład, poprawić relacje z daną postacią, zdobyć haki i sekrety czy zaplanować porwanie bądź zabójstwo. Regularnie z nich korzystaj by wspomóc swoje pozostałe działania.

- Pamiętaj o wbudowanej w grę encyklopedii. Możesz w każdej chwili skorzystać z pomocy w grze, klikając na ikonkę książki u dołu ekranu. Znajdziesz tam wszystkie zagadnienia związane z grą - choć niestety wyłącznie po angielsku.

- Pilnuj stresu twojej postaci. Spora część działań w grze zwiększać będzie poziom stresu, który widoczny jest na lewo od portretu twojej postaci. Im będzie on wyższy, tym dotkliwsze otrzymywać będziesz kary. Co więcej, długotrwały stres, jak w prawdziwym życiu, może doprowadzić do przedwczesnej śmierci postaci.

Read this next