Intel Skylake: Core i7 6700K - Test

Testowane przez nas CPU jest najwyższym modelem z linii „Skylake” - szóstej generacji procesorów Intela. Core i7 6700K to również najnowsza odsłona popularnej serii procesorów dla przeciętnego użytkownika i następca ubiegłorocznego, bardzo wysoko ocenianego Devil's Canyon i7 4790K. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że 6700K nie niesie ze sobą rewolucyjnych zmian - jest kolejnym etapem ewolucji, doszlifowaną do granic możliwości wersją zdumiewającej architektury Sandy Bridge z 2011 roku, która wtedy przyniosła ze sobą faktyczny skok jakościowy. Od tego czasu niewiele się zmieniło i Core stanowi na dobrą sprawę podstawowy wybór dla osób zainteresowanych zakupem/złożeniem peceta - a Skylake jest najmocniejszym CPU, jakie możemy zamontować w naszych komputerach.

Na usta cisną się dwa pytania: „o ile jest mocniejszy od konkurencji?” i „czy warto go kupić?”. W ramach przygotowań do testów nowych procesorów Intela (czyli również Core i5 6600K) przeanalizowaliśmy wydajność najważniejszych CPU z serii i5 oraz i7 wydanych od roku 2011. Wniosek jest jednoznaczny: minęły już cztery lata, ale Sandy Bridge ze swoimi flagowymi modelami Core i5 2500 i i7 2600K nadal zasługuje na rekomendację. Jednakże, jak zwróciliśmy już uwagę w teście i5 6600K, debiut nowej platformy i nieznaczne modyfikacje szybkości taktowania czynią nowe procesory interesującą propozycją dla osób zastanawiających się nad rozbudową komputera.

Zobacz: Jak podkręcić procesor Inteal - poradnik dla początkujących

Wiele atutów Skylake'a nie dotyczy nawet sfery gier. CPU cechuje 40-procentowy przyrost przepustowości PCI Express 3.0, ale skorzystają z tego tylko mega-szybkie urządzenia magazynujące - rozbudowany chip Z170 gwarantuje wsparcie dla PCIe SSD, które będziemy mogli natywnie połączyć RAID-em, co powinno zagwarantować fantastyczną przepustowość. Skorzysta z niej choćby USB 3.1, które na papierze jest dwa razy szybsze od wersji 3.0. Wiele nowych płyt głównych wyposażonych w chip Z170 - jak choćby MSI Gaming Z170A M5, które wykorzystaliśmy w naszych testach - trafia w nasze ręce ze złączkami typu A i C (czyli taką, jak w nowym MacBooku).

Osoby skłaniające się ku podkręcaniu również znajdą tu coś dla siebie. Częstotliwość taktowania CPU wyznaczają dwa czynniki: wartość bazowa (zwykle jest to 100 MHz) i mnożnik - w przypadku testowanego procesora o częstotliwości 4,0 GHz będzie to 100×400. W przypadku większości ostatnio wydanych chipów Intel zezwalał na majstrowanie wyłącznie przy mnożniku. Wraz z premierą Skylake'a uzyskujemy dostęp także do wartości bazowych zegara, a co za tym idzie, bardziej drobiazgowego podkręcania. Nasze i5 6600K dociągnęło do 4,5 GHz (warto zaznaczyć, że korzystaliśmy z systemu chłodzenia wodnego Corsair H100i GTX), ale już i7 poradziło sobie odrobinę lepiej - przy 4,6 GHz nadal wszystko chodziło jak trzeba. Nie próbowaliśmy wymusić wyższej częstotliwości taktowania - wymagałoby to zdecydowanie zbyt dużej mocy.

of

Caption

Attribution

Na pierwszy rzut oka Skylake prezentuje się imponująco. Niestety, wspomniane modyfikacje - nie wspominając o przeskoku na nowy, szybszy RAM DDR4 - niosą ze sobą konieczność dokonania kosztownej rozbudowy sprzętu. Najnowszy procesor Intela wymaga nowego gniazda i jest niekompatybilny ze starymi płytami - czyli oprócz samego procesora, lista zakupów poszerza się o płytę główną i pamięć. Fakt faktem, że znajduje to swoje usprawiedliwienie w zwiększeniu potencjału komputera, ale podejrzewamy, że właściciele czipów Haswell chyba nie zdecydują się na ten krok.

Z perspektywy gracza zestaw dostępnych funkcjonalności nie uległ większym zmianom. Poprawa wydajności jest efektem modyfikacji architektury, którą dzielą dwie generacje od Haswella (Intel wprowadził na rynek raptem kilka procesorów opartych na architekturze Broadwell). I tutaj napotykamy na problem: ostatnie CPU serii i7 głównego nurtu Intela - Devil's Canyon 4790K - trafiło w nasze ręce już podkręcone. Pod względem częstotliwości taktowania zegara procesor ten jest szybszy od Skylake'a - co oznacza, że nowa linia Intela musi wykazać się na płaszczyźnie szybkości poszczególnych rdzeni.

Według przedstawicieli firmy nowe i7 jest o 10 procent szybsze od 4790K, o 20 proc. od 4770K i o 30 proc. od Ivy Bridge. Dla wielu osób najważniejsze będzie jednak porównanie z wiekowym Sandy Bridge. Na potrzeby testu odpaliliśmy kilka benchmarków i okazało się, że procesor jest 35-50 proc. szybszy (pamiętajmy, że w naszych testach zegar Skylake'a jest taktowany częstotliwością 4,0 GHz a Sandy/Ivy Bridge 3,5 GHz). W porównaniu do ubiegłorocznego Devil's Canyon i7 różnice wahają się między 0-11 proc.

My skupimy się jednak na wydajności w grach, choć próba jej oceny przez pryzmat faktycznych możliwości CPU nie jest taka prosta. Benchmarki zwykle koncentrują się na jednym procesie, który do znudzenia powtarzają, co oczywiście ułatwia analizę i porównania. W trakcie rozgrywki obciążenie procesora nieustannie ulega zmianie, różne gry w różny sposób wykorzystują zasoby CPU, a w przypadku niektórych tytułów część rdzeni i7 pozostaje bierna. Co więcej, benchmarki z gier zwykle koncentrują się na graficznej wydajności - to dlatego w większości dotychczas opublikowanych recenzji Skylake niewiele różni się od dowolnego innego czterordzeniowca Intela. Wystarczy jednak rozegrać poziom „Witamy w dżungli” z Crysisa 3 na Sandy Bridge i Skylake'u, by przekonać się, że nowa technologia niesie ze sobą namacalny przyrost mocy.

Znaleźliśmy dwa środki zaradcze - po pierwsze, by wydzielić wydajność CPU, podpięliśmy do niego podkręconego Titana X i odpaliliśmy gry w 1080p. To GPU jest wystarczająco mocne, by poradzić sobie z ustawieniami ultra i odsłonić niedostatki procesora. Rozwiązanie sprawdziło się w większości tytułów, ale nie we wszystkich. Po drugie, nasze benchmarki pochodzą z łatwo powtarzalnych momentów rozgrywki - i zapewniamy, że była to właściwa decyzja, biorąc pod uwagę rozmyte wyniki benchmarka w Cieniu Mordoru.

Testy zaczynamy od zestawienia i7 6700K w wersji fabrycznej i po podkręceniu z trzema poprzednimi generacjami Intela. Zachęcamy do obejrzenia nagania wideo, na którym wyraźnie widać, jak wygląda praca CPU: różnica pojawia się wszędzie tam, gdzie zmienia się obciążenie procesora. W sytuacjach, gdy ma ono mniejsze znaczenie, GPU będzie zrównywać się z CPU. To by wyjaśniało, dlaczego w wielu recenzjach błędnie określono faktyczny potencjał procesora: różnice zostają uśrednione, podczas gdy wąskim gardłem jest GPU. Wyniki naszych testów nabierają nowego znaczenia, gdy przedstawi się je w adekwatnym kontekście.

Intel Skylake Core i7 6700K vs 4790K/3770K/2600K Stock Gaming Benchmarks

Jednak gdy spojrzeć na średnią płynność animacji w tytułach, które cechuje mocne obciążenie CPU, wyniki są bardzo interesujące: w GTA 5 6700K jest szybsze o 20 procent od 4790K, o 34 proc. od 3770K, o 38 proc. od 2600K. Warto też rzucić okiem na Far Cry 4, w którym procesor jest odpowiednio o 17/40/43 procent szybszy od swoich poprzedników - Devil's Canyon, Ivy Bridge i Sandy Bridge.

Również pozostałe wyniki ilustrują istotny przyrost wydajności, ale suche liczby nie odzwierciedlają jakości rozgrywki. W większości gier CPU nie sprawia problemów, ale najmocniej w pamięci zapisują się sytuacje, gdy rozgrywka zacznie się zacinać. Dlatego przygotowaliśmy też alternatywną wersję powyższej tabeli, w której tym razem ujęliśmy największe spadki animacji. Warto pamiętać, że ograniczenia narzucane przez CPU mogą owocować stutterem, który zniekształca wynik testu, ale nie sposób kłócić się z ogólną tendencją. Gdy CPU zaczyna stwarzać problemy, wydajność Ivy Bridge i Sandy Bridge znacząco spada, w przeciwieństwie do Devil's Canyon i Skylake'a, który wysuwa się na prowadzenie. Z tabeli łatwo też odczytać, które testy najmocniej nadwerężyły GPU - choć przecież mocy przerobowej mieliśmy pod dostatkiem.

Podkręcenie procesora do 4,6 GHz przynosi interesujące wyniki, ale po uśrednieniu zysk dla wydajności jest bardzo ograniczony. W teście Wiedźmina 3 - który nawet z nowego Skylake'a i5 wycisnął siódme poty - nie widzimy żadnej różnicy. Skylake jest tak mocnym CPU, że nawet nie musimy go podkręcać. Za to w kilku innych tytułach dostrzegliśmy poprawę minimalnej płynności - na tej płaszczyźnie moc CPU ma największe znaczenie.

Oczywiście podkręcić można nie tylko 6700K - ponieważ to samo można zrobić ze wszystkimi CPU Intela z wyższej półki, postanowiliśmy wrócić do starszych procesorów i przeprowadzić na nich kilka testów. Po części, żeby dowiedzieć, się, czy podkręcanie zabezpiecza przed koniecznością częstej wymiany komponentów, a po części żeby zestawić Skylake'a, Haswella, Ivy Bridge i Sandy Bridge (4790K ma najwyższe taktowanie zegara, ale 6700K cechuje wyższa częstotliwość pracy niż 3770K i 2600K). Sandy Bridge zyskało sobie sławę jako CPU sprzyjające podkręcaniu - ale przekonaliśmy się, że przy 4,5 GHz nasz chip bardzo szybko się nagrzał. 3770K nie dało się podkręcić powyżej 4,4 GHz (zapewne ze względu na niewystarczająco skuteczny interfejs, który w momencie premiery procesora napsuł krwi wielu użytkownikom). Ale w ostatecznym rozrachunku uzyskaliśmy jednoznaczny wynik i punkt wyjścia do dalszych porównań.

Intel Skylake Core i7 6700K vs 4790K/3770K/2600K 4.4GHz Overclock Gaming Benchmarks

Rezultaty do pewnego stopnia zrównują się po ustawieniu identycznego taktowania, a Sandy/Ivy Bridge zyskują względem ustawień fabrycznych. Dlaczego? Wraz z premierą i7 4790K Intel przyspieszył zegary rdzeni względem poprzednich generacji, jakby z automatu podkręcając swoje CPU. Po włączeniu „Enhanced Turbo” na płycie głównej (która przyspiesza rdzenie do ich maksymalnej fabrycznej częstotliwości taktowania) uzyskujemy 4,4 GHz dla wszystkich rdzeni - podczas gdy w przypadku Skylake'a jest to raptem 4,2 GHz. Ale i tutaj dostrzeżemy wyraźny efekt przyspieszenia - GTA 5 na 6700 jest o 17% szybsze niż 4790K i o 29% szybsze zarówno od Ivy, jak i Sandy Bridge. Far Cry 4, który wykorzystuje osiem rdzeni i wymaga dużej wydajności, na Skylake'u zyskuje 17% względem 4790K, a całe 32% względem drugiej i trzeciej generacji i7.

Również tabela opisująca największe spadki animacji niesie ze sobą bardzo interesującą wiedzę: Crysis 3 skaluje się adekwatnie do architektury - Sandy Bridge zalega w ogonie, a Skylake sprawdza się jak marzenie. Far Cry 4 ilustruje wyraźny skok względem poprzednich generacji procesorów Intela, na których zmiana wydajności miała charakter marginalny. Sporo tu ciekawych informacji, ale chociaż możemy zmierzyć największe spadki, brakuje nam wiedzy o ich częstotliwości. Pod tym kątem będziemy usprawniać naszą metodologię, a tymczasem możemy powiedzieć tylko tyle, że obejrzenie nagrania mówi dużo więcej o wydajności CPU niż wszystkie tabelki razem wzięte.

W kolejnym porównaniu zestawiamy Core i7 6700K z jego najbliższym kuzynem w postaci i5 6600K. CPU z serii i7 to najwyższa półka i zwykle trzeba za nie zapłacić 400-500 zł więcej niż za nieco przycięty tu i ówdzie odpowiednik z serii i5 - warto zatem zadać pytanie, czy wyższa cena znajduje usprawiedliwienie w wydajności. Zwykle różnica między tymi modelami była dość minimalna - i7 wzbogacano o hyper-threading, który wspomagał operacje rozłożone na kilka rdzeni (jak choćby dekodowanie sygnału wideo). Intel postanowił przyspieszyć zegary i7, ale nie udało nam się jeszcze znaleźć i5, którego nie dałoby się podkręcić do tego samego poziomu. Aby zilustrować pełny potencjał CPU, w testach ujęliśmy też informację o maksymalnej wartości podkręcenia - warto jednak pamiętać o czynniku „silikonowej ruletki”, czyli różnicach w jakości materiałów i procesów produkcyjnych, które nie pozostają bez wpływu na wyniki.

Intel Skylake Core i7 6700K vs i5 6600K Stock/Overclock Gaming Benchmarks

Swego czasu gry wykorzystywały jeden-dwa rdzenie - i do nich najlepiej nadaje się podkręcone Pentium G3258. Stopniowo deweloperzy przesiedli się na cztery wątki - tutaj dobrze sprawdza się solidne i3 (dwa rdzenie/cztery wątki) i świetnie i5 (pełne cztery rdzenie). Przez dłuższy czas linia i7 nie wyróżniała się na tym tle, ale to właśnie uległo zmianie. Wraz z premierą nowych konsol wkroczyliśmy w generację gier rozpisanych na wiele rdzeni. Wszystkie tytuły, które testowaliśmy - z pominięciem Cienia Mordoru - wykorzystują osiem wątków rdzeni i7.

Wpływ hyper-threadingu na wartość uśrednionej płynności animacji na i7 wydaje się być minimalna, a podkręcone i5 wygrywa z fabrycznymi ustawieniami mocniejszego CPU. Sytuacja ulega zmianie, jeśli przyjrzeć się najniższym wartościom animacji - pod tym względem i5 w kilku tytułach ustępuje pola i7 i okazuje się, że 4,5 GHz to jednak za mało, żeby dorównać procesorowi wyższej serii. Chcemy podkreślić, że nasze testy zostały pomyślane w ten sposób, by uwydatnić niedostatki CPU. W większości tytułów, gdzie to GPU stawiało granicę wydajności, różnicę jest trudniej zaobserwować. Ogólnie rzecz biorąc w grach napisanych z myślą o wielu rdzeniach, które stawiają wyższe wymagania procesorowi, i7 zapewnia znacznie lepszą stabilność od i5.

Nie możemy też nie wspomnieć o tym, że i7 6700K zawiera wbudowane GPU - zintegrowaną kartę graficzną Intel HD 530. Informacja ta nie będzie miała większego znaczenia dla znawców tematu, którzy z marszu podłączą do komputera kartę graficzną, która pomoże wydobyć prawdziwy potencjał procesora. Niestety na zabawę ze Skylake'iem mieliśmy mało czasu i nie udało nam się poddać wspomnianego GPU gruntownym testom, ale możemy powiedzieć, że pod względem wydajności jest o 10-20% szybszy od GPU z Haswella. Nada się do zabawy w starsze i mniej wymagające graficznie tytuły w 720p na niskich/średnich ustawieniach, ale nie wytrzyma starcia z nowymi tytułami pokroju Assassin's Creed Unity czy Wiedźmina 3.

Intel Skylake: Core i7 6700K - werdykt Digilat Foundry

Skylake i7 6700K to obecnie najszybszy czterordzeniowiec Intela - znacząco przyspieszy najbardziej wymagające tytuły, z którymi nie radziły sobie starsze modele procesorów. Przed zakupem warto jednak odpowiedzieć sobie na dwa pytania. Po pierwsze, czy naprawdę potrzebujemy tej dodatkowej mocy już teraz? I po drugie, jeśli już zamierzamy wydać ponad 1200 zł na CPU, to czy nie lepiej dołożyć te 200 zł i kupić i7 5820K, które co prawda bazuje na architekturze Haswell, ale ma sześć rdzeni?

Odnośnie pierwszego pytania: większość przeprowadzonych przez nas testów wykazała, że starsze, dostępne na rynku procesory z serii i5 oraz i7 wypadają bardzo dobrze na tle nowych CPU. Koniec końców i tak czynnikiem ograniczającym wydajność jest zwykle GPU. Za to problemy z niewystarczającym zapasem mocy procesora wpływają na jakość zabawy - to nie niewystarczająco mocna karta graficzna ani sterownik odpowiadają za stutter, a właśnie niedomagające CPU. W grach mocno eksploatujących procesor Skylake zyskuje znaczną przewagę zarówno nad Sandy Bridge jak i Ivy Bridge. Oczywiście nadejście DX12 może wiele zmienić, ale na rynek trafi jeszcze wiele gier pisanych pod DX11, a równie duże znaczenie dla wydajności komputerów będzie mieć wzrost zainteresowania wirtualną rzeczywistością (gdy podwojeniu ulegnie liczba instrukcji wydawanych przez CPU).

Drugie pytanie pozostaje bez odpowiedzi - w czasie testów nie dysponowaliśmy adekwatnym chipem. Z tego też powodu łatwiej będzie nam polecić CPU poprzedniej generacji, czyli Haswell 4790K. Swego czasu DDR4 i płyta główna X99 były tak kosztowne, że zakup sześciordzeniowego 5820K nie wydawał się sam w sobie aż tak wielkim wydatkiem, ale koszta rosły, gdy chcieliśmy złożyć cały komputer. Obecnie płytę X99 można kupić za około 750 zł, a cena DDR4 nieustannie spada - i o ile nie zdecydujemy się na DDR3L, większy wydatek będzie konieczny zarówno przy zakupie 6700K jak i 5820K. Cztery rdzenie Skylake'a wypadły bardzo dobrze na tle poprzednich odsłon procesorów Intela, ale perspektywa zakupu sześciordzeniowego CPU za dodatkowe 500 zł jest niezwykle kusząca.